تعریف:
دی اتیل اتر ( Diethyl ether) یا اتر یک ترکیب شیمیایی با فرمول مولکولی C۴H۱۰O است که به طور گسترده به عنوان حلال و ماده بی حس کننده استفاده می شود . این ترکیب مایعی فرار , بی رنگ و بسیار قابل اشتعال است که بوی مشخص و تند دارد.
خواص شیمیایی:
دی اتیل اتر یک مایع بی رنگ , فرار , با بوی مشخص است که در دمای اتاق به راحتی تبخیر می شود . این ماده به طور عمده از ترکیب دو مولکول اتانول حاصل می شود . خواص اصلی دی اتیل اتر عبارتند از :
- نقطه جوش : حدود ۳۴.۶ درجه سانتی گراد.
- نقطه ذوب : حدود -۱۱۶.۳ درجه سانتی گراد
- چگالی: ۰.۷۱۳ g/cm که کمتر از آب است.
- حل شدگی : دی اتیل اتر در آب حل نمی شود ولی در بسیاری از حلال های آلی حل می شود.
- قابلیت اشتعال : دی اتیل اتر به طور بسیار قابل اشتعال است و در مواجهه با جرقه یا شعله , احتمال انفجار دارد.
کاربردهای دی اتیل اتر:
- حلال در صنایع شیمیایی : این ماده به عنوان یک حلال غیر قطبی در واکنش های شیمیایی و استخراج مواد مختلف استفاده می شود . به خصوص در صنایع دارویی , آزمایشگاه های شیمیایی و تولید پلاستیک.
- بی حس کننده : به طور تاریخی به عنوان یک ماده بی حس کننده در جراحی ها استفاده می شده است.
- استخراج : به عنوان یک ماده استخراج کننده در فرایندهای مختلف شیمیایی و داروسازی مورد استفاده قرار می گیرد.
- سوخت موتورهای جت : در برخی از موتورهای جت , دی اتیل اتر به عنوان سوخت مکمل استفاده می شود.
- بیهوشی : این ماده در گذشته به عنوان ماده بیهوش کننده عمومی برای جراحی ها استفاده می شد . این کاربرد به دلیل اثرات جانبی و قابلیت اشتعال بالا , جای خود را به مواد بیهوشی ایمن تر مانند هالوتان داد.
- آزمایشگاه ها : به عنوان حلال و برای استخراج ترکیبات مختلف از نمونه ها در آزمایشگاه ها کاربرد دارد.
نکات ایمنی در استفاده از دی اتیل اتر:
- احتراق و انفجار : این ماده به دلیل نقطه جوش پایین و توانایی تبخیر سریع , در معرض خطر انفجار است . باید از تماس آن با منابع حرارتی , جرقه ها و شعله های آتش پرهیز کرد.
- استفاده در فضاهای تهویه شده : دی اتیل اتر باید در محیط های دارای تهویه مناسب یا در دستگاه های فوم باز استفاده شود تا بخارات آن تهویه شده و خطر انفجار کاهش یابد.
- نگهداری مناسب : این ماده باید در ظروف محکم و در مکان های خنک و خشک نگهداری شود . از تماس آن با اکسیدکننده ها و منابع جرقه جلوگیری شود.
- خطرات سلامتی : تماس مستقیم با دی اتیل اتر می تواند به پوست و چشم آسیب برساند . همچنین استنشاق بخارات آن ممکن است باعث تحریک دستگاه تنفسی , سردرد , سرگیجه و حتی بیهوشی شود . در صورتی که ماده به طور تصادفی بلعیده شود یا در چشم وارد شود , باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کرد.
نتیجه گیری:
دی اتیل اتر یک ترکیب شیمیایی پرکاربرد است که در صنایع مختلف , از جمله داروسازی , شیمی و پزشکی کاربرد دارد . با این حال , به دلیل خواص خاص آن مانند قابلیت اشتعال و سمیت بخارات , استفاده از آن باید با دقت و رعایت اصول ایمنی صورت گیرد . آگاهی از خواص , کاربردها و خطرات دی اتیل اتر می تواند به جلوگیری از حوادث و استفاده بهینه از این ماده کمک کند.
فعلا نظری موجود نیست.