ان هگزان

n-Hexane

تعریف:

ان هگزان یک ترکیب شیمیایی آلی از دسته آلکان ها با فرمول شیمیایی C_۶H_۱۴ است که به عنوان یک هیدروکربن آلکان شناخته می شود .این ماده به طور طبیعی در نفت خام وجود دارد و به عنئان یک حلال غیر قطبی در صنایع مختلف استفاده می شود . این ترکیب به صورت مایعی بی رنگ و قابل اشتعال در دمای اتاق وجود دارد . هگزان به دلیل داشتن شش اتم کربن در زنجیره اش به این نام معروف است. همچنین به دلیل سمی بودن این ماده برای سیستم عصبی , باید با احتیاط استفاده شود.

ویژگی ها , خواص فیزیکی :

• بی رنگ
• بوی نسبتا خوشایند ( شبیه به بوی بنزین)
• نقطه جوش : ۶۹ درجه سانتی گراد
• نقطه ذوب : ۹۵- درجه سانتی گراد
• چگالی: ۰.۶۶۵ گرم بر سانتی متر مکعب
• این ماده در دمای اتاق به صورت مایع در می آید و نقطه ذوب آن حدود ۹۵- درجه سانتی گراد و نقطه جوش آن حدود ۶۸۰۷ درجه سانتی گراد است. این ماده در آب حل نمی شود ولی در حلال هایی مانند بنزین , اتر و دیگر حلال های آلی حل می شود. ان هگزان یک ترکیب غیر قطبی است که برای استفاده در فرآیندهای استخراج و تمیز کردن مناسب است.

منابع :

ان هگزان به طور عمده از نفت خام به دست می آید و به عنوان یکی از اجزای اصلی بنزین در فرآیندهای پالایش نفت وجود دارد . این ماده همچنین از طریق فرایندهای استخراج از منابع طبیعی مانند گاز طبیعی نیز تولید می شود.

کاربردها:

• صنعت شیمیایی : ان هگزان به عنوان یک حلال در بسیاری از واکنش های شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد . این ترکیب به دلیل خاصیت غیرقطبی بودن خود می تواند به حل کردن مواد غیرقطبی کمک کند.
• صنعت استخراج روغن از دانه های گیاهی : یکی از کاربردهای اصلی ان هگزان در صنعت استخراج روغن از دانه های روغنی است . این ماده به دلیل خاصیت غیرقطبی بودن خود می تواند به حل کردن مواد غیر قطبی کمک کند.
• صنعت الکترونیک : در ساخت قطعات الکترونیکی , به خصوص در تولید صفحه های LCD و مدارهای مجتمع , از ان هگزان به عنوان حلال استفاده می شود.
• تمیزکاری و حلال سازی: ان هگزان به عنوان یک حلال قوی در تمیز کاری قطعات فلزی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد .
• در صنایع رنگ سازی و پوشش دهی : ان هگزان در تولید رنگ ها , لاک ها و پوشش ها به عنوان حلال استفاده می شود . این ماده به راحتی می تواند مواد رنگی را حل کرده و فرایند رنگ آمیزی را تسهیل کند .
• تهیه مواد شیمیایی خاص : از ان هگزان در تولید برخی ترکیبات شیمیایی خاص نیزاستفاده می شود که در صنایع مختلف کاربرد دارند.

خطرات و ایمنی :

ان هگزان یک ماده قابل اشتعال است و در دماهای بالا می تواند به راحتی آتش بگیرد . استنشاق بخارات این ماده ممکن است باعث تحریک دستگاه تنفسی , سرگیجه و سردرد شود . مصرف زیاد یا تماس طولانی مدت با ان هگزان می تواند آسیب هایی به سیستم عصبی وارد کند . بنابراین , در کار با این ماده باید از تجهیزات ایمنی مانند دستکش , عینک و ماسک استفاده کرد و در محیط های دارای تهویه مناسب کار کرد.

هگزان ممکن است برای سلامتی انسان ها مضر باشد و تماس طولانی مدت با آن می تواند باعث آسیب به سیستم مرکزی شود . بنابراین استفاده از آن باید با احتیاط و تحت شرایط کنترل شده صورت گیرد.

نتیجه گیری :

ان هگزان یک ترکیب شیمیایی مهم است که در بسیاری از صنایع کاربردهای گسترده ای دارد . این ماده به دلیل خواص خاص خود , در استخراج روغن , شیمی سازی و تولید محصولات الکترونیکی کاربرد دارد . با این حال , به دلیل خطرات بالقوه آن , استفاده از ان هگزان باید با احتیاط و رعایت اصول ایمنی انجام گیرد.